Miktar Teorisi ve Fisher Denklemi (Mübadele Yaklaşımı)
Amerikalı iktisatçı I. Fisher (1867-1947) tarafından 1911 yılında esasları belirtilen bu teoriye göre, bir ekonomide para miktarında meydana gelecek olan artma ya da azalmalar, aynı yönde ve aynı oranda ekonomideki fiyatlar genel düzeyine yansıyacaktır.
I.Fisher, miktar teorisini mübadele denklemi adını verdiği denklem ile açıklamaktadır. Bu denklem daha sonra kendi adıyla Fisher Denklemi olarak isimlendirilmiştir.
M.V=P.T
M, ekonomideki para arzını (dolanımdaki para miktarı) V, paranın tedavül (dolanım) hızını, yani ekonomideki para miktarının bir dönemde kaç kere el değiştirdiğini, P, ödemelere konu olan işlemlerin ortalama fiyatı (fiyatlar genel düzeyi) T, işlem hacmini (paranın aracılık ettiği işleme konu olan mal ve hizmet miktarı) ifade etmektedir. Bu denklemin sağ tarafı, ekonomide belirli bir dönemde el değiştiren, mal ve hizmet miktarı ile bu işlemlerin ortalama fiyatının çarpımını ifade etmektedir: P.T
Bu denklemin sol tarafı ise, ekonomide dolaşımdaki para miktarı ile paranın el değiştirme hızının çarpımını (M.V) ifade etmektedir.
Liberalizmin öncülerinden olan ve davranışların itici gücüyle ferdi çıkarların arasında bir ahenk olduğunu belirten iktisatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A Irving Fisher
B François Quesnay
C John Locke
D Adam Smith
E Karl Marx
Cevap: C
John Locke: Davranışların itici gücü, kişisel çıkardadır.
Nüfus Yasası aşağıdaki iktisatçılardan hangisine aittir?
A David Ricardo
B Thomas Malthus
C J. Stuart Mill
D Alfred Marshall
E Leon Walras
Cevap: B
Thomas Malthus, 1789 yılında nüfus bilimi için çok önemli kurallara imza atan çalışması "Nüfus Artışı Hakkında Araştırma" yı yayımladı. Çalışması büyük yankılar uyandırmış ve birçok yeni tartışmaya neden olmuştur. Çalışmasına göre uygun şartlarda herhangi bir popülasyon, besin maddelerinin artışından daha hızlı bir oranda artar ve böylece zamanla kişi başına düşen besin miktarı azalır.
Keyfi bir ödeme aracı olmayan, bireylerden kamusal mal ve hizmetlerden yararlanma derecesine göre, zora dayalı olarak alınan kamu geliri aşağıdakilerden hangisidir?
A Şerefiye
B Fonlar
C Vergi
D Harç
E Parafiskal gelir
Cevap: D
Harçlar fiyatlar ve vergiler arasında yer alan bir kamu geliridir. Harca konu teşkil eden hizmetler sadece devlet tarafından üretilmektir. Vergiler karşılıksız olduğu halde, harçlar karşılıklıdırlar. Yanı harçlarda belirli bir hizmet bedeli özelliği vardır. Ancak bu karşılık sunulan hizmetin bedelinin tamamı şeklinde değildir.
"Tablo Economique" diye isimlendirilen bir şema geliştiren ve Fizyokratların babası olarak bilinen iktisatçı kimdir?
A J.J. Rousseau
B Knut Wicksell
C François Quesnay
D J.B. Clark
E J.B. Say
Cevap: C
Fizyokrat olarak bilinen en ünlü kişi Dr.François Quesnay'dir. Fizyokratlara göre gelir ve servetin tek kaynağı tarımdır. Aynı zamanda Fizyokratlar sanayi ve ticaretin verimsiz olduğunu savunmuşlardır. Kullanılan girdiden daha fazla çıktığı sağlayan tek alan tarımdır. Bu nedenle tek verimli alan tarımdır.
Bireylerin kendi çıkarlarına hareket etmelerinin toplumun çıkarına olduğunu söyleyen iktisatçı kimdir?
A R. Cantillon
B B. Mandeville
C J. Keynes
D K. Marx
E D. Hume
Cevap: B
Bireysel çıkar, ilk kez Mandeville tarafından ortaya atılan bir kavramdır. Mandeville bireysel çıkarın toplumsal çıkarı gerçekleştireceğini ileri sürmüştür. Bu görüşü Adam Smith'de Ulusların Zenginliği adlı eserinde ifade etmekte ve bu düşünceye katılmaktadır.
Aşağıdakilerden hangisi Merkantilizmi hazırlayan koşullardan değildir?
A Avrupalı düşünürlerin doğal düzeni savunmaya başlaması
B Deniz keşifleri
C Tarımın yerini ticaretin alması
D Rönesans
E Milli ekonomilerin ortaya çıkması
Cevap: A
Merkantilizmi Hazırlayan Koşullar:
- Derebeyliklerin etkisinin azalması
- Tarımda üretim tekniklerinin değişmesi ve ileri bir mübadele sisteminin gelişmesi
- Nüfusun artması ve ticari faaliyetlerin gelişmesi
- Deniz Keşifleri
- Rönesans
- Ulusal ekonomilerin ortaya çıkması